به گزارش سینماپرس، محسن رجبی، نایب رئیس انجمن تولیدکنندگان انیمیشن و مسئول این نمایشگاه در گفتگو با «جوان» به مسئله جایگاه فرهنگی اسباببازی، تولید اسباببازی در ایران و مشکلاتی که تولیدکنندگان اسباببازی در ایران با آن روبهرو هستند، پرداخته است.
اسباببازی به عنوان یک کالای مهم فرهنگی که نقش خاصی در تربیت فرهنگی و اجتماعی کودکان دارد، چقدر مورد توجه تصمیمگیران است؟
ما چندین دوره جشنواره اسباببازی از جمله جشنواره ملی اسباببازی را برگزار کردهایم که در آن علاوه بر مسئولان دولتی، کارشناسان و صاحبنظران نیز حضور داشتهاند و تمامی آنها بر این نکته که اسباببازی یک کالای فرهنگی است و تاثیرات فرهنگی زیادی دارد، تأکید کردهاند، اما اینکه مسئولان، در سیاستگذاریهای کلان کشور نیز به اسباببازی به شکل کالای فرهنگی نگاه کرده باشند، متأسفانه اینطور نیست!
چه فرقی بین کتاب، سینما و اسباببازی وجود دارد؟ تازه کسی که کتاب میخرد، تا حدی حق انتخاب دارد و از محتوای آن باخبر است، ولی مشتری اسباببازی شاید از پیوستهای فرهنگی آن بیخبر باشد!
در همه جای دنیا اسباببازی به عنوان کالای مهم فرهنگی مطرح است، اما در کشورمان میبینیم وزارت ارشاد برای کتاب که کالای فرهنگی است، انواع معافیتهای مالیاتی را در نظر گرفته و حساسیتهای زیادی روی آن دارد، اما تولیدکنندگان اسباببازی در ایران مشکلات مالی و مالیاتی فراوانی دارند. در حالی که در کشور ما به خاطر مسائل خاص فرهنگی، حساسیت روی اسباببازی زیاد است، امسال شعار جشنواره اسباببازی «تمرین زندگی» است، یعنی کودکان با اسباببازی تجربیاتی را به دست میآورند که قرار است در آینده و بزرگسالی تجربه کنند.
چه کسی مسئول رسیدگی به وضعیت اسباببازی است!؟
تنها متولی رسمی اسباببازی در ایران «شورای نظارت بر اسباببازی» است که زیرمجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی است و هفت وزارتخانه در آن نماینده دارند. این شورا مسئولیت صدور مجوز تولید اسباببازی داخلی و نظارت بر واردات قانونی اسباببازی را بر عهده دارد. هر اسباببازی که از مبادی قانونی وارد کشور میشود باید تأییده این شورا را داشته باشد.
پس چرا با وجود نهاد نظارتی بازار اسباببازی تا این حد آشفته است!؟
مشکل اصلی این است که سهم تولیدات داخلی و اسباببازیهایی که قانونی وارد شدهاند در بازار کم است. بسیاری از اسباببازیهایی که در فروشگاهها عرضه میشوند به شکل قانونی وارد نشده و هیچ گونه نظارتی روی آنها وجود ندارد.
سهم اسباببازی قاچاق و خارجی از بازار ایران چقدر است؟
آمار رسمی از میزان تولید اسباببازی در ایران و واردات اسباببازی وجود ندارد، اما در آمارها و برآوردهای غیررسمی گفته میشود میزان اسباببازی قاچاق سه برابر اسباببازیهای قانونی است. تا پیش از این ۹۵ درصد بازار اسباببازی ایران در دست اسباببازیهای وارداتی بود، اما مشکلات مالی و ارزی و حمایتهایی که از تولیدکنندگان داخلی شد باعث شد حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد بازار در اختیار تولیدات داخلی باشد.
ارزش مالی بازار اسباببازی ایران چقدر است؟
در سالهای ۹۶ و ۹۷ حدود ۹۰ میلیون دلار بود.
از این ارزش چقدر به جیب تولیدکننده داخلی میرود؟
فکر کنم در آن سالها حداکثر ۲۰ درصد.
چه تعداد تولیدکننده در ایران داریم؟
بهطور تخمینی حدود ۵۰۰ تولیدکننده در ایران هستند که ۱۳۰ تای آن عضو انجمن تولیدکنندگان هستند که در این بین تولیدکنندگانی با یک محصول تا ۲۵۰ محصول هم داریم.
الان حدود ۵۰۰ تولیدکننده در داخل داریم، اما بازار دست خارجیهاست، این عادلانه است؟
متأسفانه شورای نظارت بر اسباببازی بازوهای نظارتی قوی ندارد، مثلاً کار شناسنامهدار شدن فروشگاههای اسباببازی به کندی پیش میرود و با مشکلات عدیدهای روبهرو است.
در بخش فرهنگی ماجرا، خانوادهها نیاز دارند نسبت به اسباببازیای که برای کودکانشان تهیه میکنند اطلاعاتی داشته باشند، در این زمینه کاری شده است؟
در محصولات داخلی واقعاً مشکلی نداریم، چون همه اسباببازیها مجوز تولید میگیرند، اما در محصولات خارجی این مشکل وجود دارد. هنوز در مقابل محصولات خارجی ضعف داریم، چون آنها ارتباط تنگاتنگی با تولیدات فیلم و انیمیشن دارند و تبلیغاتشان گسترده است. شاید در بین محصولات خارجی اسباببازیهای خوبی هم باشد، اما بخش کوچکی از آن به خاطر مشکلاتی که دارد حتی در کشورهای غربی هم با ممنوعیت مواجه است، چه برسد به ایران که حساسیتهای بیشتری نیز دارد. برای همین بحث ممنوعیت ورود بعضی از اسباببازیها را هم داریم.
چه ممنوعیتی اعمال میشود؟
ممنوعیت ورود بعضی از اسباببازیها کاملاً مشخص است، مثلاً ورود عروسکهای «باربی» و «فروزن» یا اسباببازیهایی که تاثیر منفی روی کودکان دارند، از طریق گمرک ممنوع است.
چه نهادی مشخص میکند که ورود اسباببازی ممنوع است یا خیر!؟
همانطور که اشاره کردم شورای نظارت بر اسباببازی مسئول این کار است و از سال ۸۲ ممنوعیتهای واردات اسباببازیهایی مثل «باربی» را اعلام کرد.
اطلاع دارید آخرین اسباببازی که ورودش ممنوع اعلام شده چیست!؟
در جدیدترین تصمیم اخذ شده «اتاقهای فرار» به دلیل بحث وحشت و ترسی که ایجاد میکنند، ممنوع اعلام شده است.
اشاره داشتید به همکاری تولیدکنندگان اسباببازی در خارج از کشور با انیمیشنسازها، در ایران چرا بعد از «شکرستان» که آن هم به چینیها سفارش داده شد، تجربه موفقی از این همکاری دیده نشده!؟
ما تجربه خوبی از همکاری میان سازندگان انیمیشن و تولیدکنندگان بازی نداریم. برخلاف غرب که در این زمینه همکاریهای خوبی وجود دارد.
چرا ایرانیها موفق نبودهاند!؟
زمانی همکاری خوب شکل میگیرد که بازار اسباببازی در ایران گردش مالی خوبی داشته باشد. تولیدکنندگان انیمیشن به خاطر هزینههای بالای ساخت انیمیشن، توقع زیادی در مباحث مالی دارند و از آن طرف بازار ایران ظرفیت چنین توقعاتی را ندارد. اگر میبینیم که عروسک «باب اسفنجی» در جهان مشتری بالایی دارد دلیلش این است که پخش جهانی دارد، ولی مثلاً «کلاه قرمزی» که زمانی خود من برای تولید عروسکش با تولیدکنندگان آن مذاکره داشتهام، فقط در ایران شناخته شده است، البته امیدوارم با ایجاد ارتباط و گسترش همکاری بین انیمیشنسازها و تولیدکنندگان انیمیشن در آینده شاهد تولید اسباببازی بر اساس انیمیشنهای ایرانی باشیم.
ارسال نظر